tirsdag 5. februar 2013

Mat. 8.



Mat. 8, 2-4. Ein spedalsk


.
Ein spedalsk kjem til Jesus, og denne sjukdomen er eit bilete på synda. Då møter me her ein som lever utan Jesus.
.
Dette var ein sjukdom til døden, og han kunen vera av to slag: Den eine verka ei knudret og hard hud med sår. Det andre slaget var glatt og fin hud, men kjenslene var borte og delar av kroppen fall etter kvart av. Det byrja gjerne med kvite flekkar, men kroppen rotna etter kvart opp.
.
Felles for begge var at døden var viss. Det var inga von for han, og dei hadde ikkje medisin. Skulle han bli frisk, måtte det skje eit under.
.
1. Denne mannen kom til Jesus. Det var redninga hans For dei som kjem til Han, får hjelp. Og Jesus sa sjølv at han aldri ville visa nokon bort, Johs 6, 37.
.
2. Dinest ser me at han fall på kne. Det er uttrykk for hjelpeløyse og eit audmjukt sinn som bøyer seg for Gud. 1. Pet. 5, 5 seier at den audmjuke får nåde, det vil seia hjelp og frelse frå Gud i den største naud.
.
Bøna hans viser korleis mannen tenkte. Han hadde nok høyrt om Jesus eller kanskje sett han gjera under. For mannen visste ein ting: Han kan hjelpa meg. Det var ingen tvil om det hjå han, dette var ikkje vansken.
.
Men ville han? Bryr han seg om ein stakkar som meg? Desse tankane var vonde. Alle andre kan og vil han hjelpa, men ikkje meg. Likevel var det ei svak tru i han: Kanskje han vil? Og det gjorde at han kom. Alt anna var jo nyttelaust – nå er det berre Jesus igjen.
.
Slik er det ofte. Me har prøvd mykje for å få fred i hjarta og von om ein himmel etter døden. Ingen ting nyttar. Det er underleg korleis me er: Jesus kjem til slutt. Me prøver alt anna først.
.
3. Og Jesus ville!  Han både kunne og ville. Det er eit vakkert trekk ved Frelsaren. Det står aldri på han.
.
Han rørte ved mannen, rekte handa ut for å hjelpa han. Det er ikkje me som skal gjera noko. Det er Guds Son som kjem til oss. Ordet i Jes. 59, 1 er sanne: Herren si hand er ikkje for kort til å frelsa. Og i Salme 40 er det klårt: Han drog meg opp…
.
Dinest talte han til mannen. Han fekk høyra dei orda han lengta etter: Eg vil, sa Jesus. Og så la han til: Bli rein. Mannen vart rein for sjukdom ved Jesu ord. Slik er det alltid. Det er ikkje våre opplevingar eller meiningar som frelser. Det er Guds ord – det kraft og mynd ei seg til å gjera det det seier. Ordet i 1. Tim. 2, 4 er sanne fullt ut: Han som vil at alle menneske skal bli frelst.
.
I dag seier Guds ord til dei som kjem: I Jesu blod er det forlating for alle synder. 1. Johs 1, 7. Det har reinsande kraft.
.
Og dette skjedde straks. Du skal ikkje venta i fjorten dagar. Det er nå – i dag er frelsesdagen, i dag er Gud å finna. 2. Kor. 6, 2. Akkurat nå kan du bli frelst. Blodet har makt og kraft til det. – Kjem du?
.

Mat. 8, 5-13.  

18.s. Treenighet. En stor tro.

Jesus har nettopp helbredet en spedalsk, v. 1-4. Det var et stort under: en syk til døden ble frisk. Det er alltid stort når det skjer. Jesus sa bare: Jeg vil, og han ble ren. Men snart skulle noe skje som viste seg å være større.
En hjelper i nød.
Nå møtte han også en som hadde store smerter og led mye, v. 6. Han behøvde uten tvil menneskelig hjelp. Mens den spedalske kunne rope om hjelp selv, hadde denne gutten en som gikk i forbønn for ham. Hans herre hadde omsorg for gutten som var hans tjener, og han kom til Jesus med bønn om hjelp. I seg selv er det bemerkelsesverdig.
Mannen var høvedsmann og kunne befale over andre mennesker. Men her var han hjelpeløs. Og det forstod han, det ser vi av hans ydmykhet. Han kom ikke med krav og befaling.
Jesus så nok hans hjerte og indre liv, for han sa med en gang: Jeg skal komme og helbrede ham. V. 7. Her viser Jesus sitt sinnelag for de lidende og sin vilje til å hjelpe i nød.
En slik lidelse og tilstand kan være et bilde på synden. Den blir en lidelse for mennesker når de ikke lenger kan holde den ut. «Han har store smerter,» sa høvedsmannen.
En dikter sa det slik: «Jeg viste meg glad i vennenes rad, mens hjertet var nær ved å briste. Men det var det ingen som visste.» Og Bibelen sier det er ingen fred for den ugudelige.  Jes. 57, 20-21. De er som det opprørte hav, står det.
I en slik situasjon er det godt å ha en hjelper. Her var det selveste sjefen hans. Og i slike tilfelle er det egentlig det samme hvem som kommer. Han møtte en villig frelser. Jesus kom.
Uverdig.
La oss stanse mer for denne høvedsmannen. Han var visst ikke lik andre. Vi har et annet inntrykk av de romerske ledere omkring i riket. Han føler seg liten, men har tiltro til Jesus.
Først kaller han Jesus «Herre». Han stiller seg på en måte under ham. Og han er selv en herre og vet litt om hvordan det er. Her anerkjenner han Jesus på en helt spesiell måte. Han må trolig ha hørt om Jesus og kanskje sett et under også. For han viser stor resp+ekt på denne måten.
Dernest sier han: Jeg er ikke verdig til at du går inn i mitt hus. V. 8. Det er en ydmykhet vi sjelden ser blant romerne. De var vant til å herske. Hans hus var for ringe til at en slik som Jesus skulle komme inn der. Denne følelsen av uverdighet er noe som preger syndere i nød. Synden setter sine spor i oss og gjør oss små nå vi virkelig ser inn i syndens alvor. Da blir vi forundret og tenker: Kan Gud virkelig elske meg?
Det neste vi ser hos denne mannen er en stor tillit til Jesu makt. Han sier: Du behøver ikke å komme hjem til meg, du kan bare si et ord, så blir gutten frisk! Antagelig var denne mannen en hedning.
 Likevel skjønte han at Jesus var mektig. Han behøvde ikke å se den syke og heller ikke berøre ham. Et ord fra ham var nok. Han visste trolig ikke hvor sant han talte. Han tenkte på et ord om at gutten skulle bli frisk. Men Bibelen sier at Gud skapte hele verden ved et ord. Han talte og det skjedde. Salme 33, 9. Guds vilje og kraft ligger i Guds ord. Det ordet sier, skjer.
Vi har flere vers i Bibelen som taler om det. Hebr. 4, 12 sier f. eks.: «Guds ord er levende og virksomt (kraftig) og skarpere enn noe tveegget sverd.» Og Jakob sier: «Etter sin vilje har han født oss ved sannhets ord,» Jak. 1, 18. I sitt siste brev skrev Paulus dette: «Hele Skriften er innåndet av Gud og nyttig til lærdom, til overbevisning, til rettledning, til opptuktelse i rettferdighet.» 2. Tim. 3. 16. Slike kjerneord er viktige å ha med seg på livsvandringen. De gir oss tillit til at det Gud har sagt, er sant. Vi behøver ikke å forstå alt eller kunne forklare det. Ordet fra Gud har egne bein å stå på. Du kan stole på det Ordet sier.
Denne mannen ble bønnhørt. Gutten skulle bli frisk – det fikk han Jesu forsikring om, v. 13. Og det skjedde, det fikk erfare da han kom hjem.
En stor tro.
Mannen forklarte litt om sin egen situasjon for å vise at han trodde Jesu ord, v. 9. Han var en overordnet i Romerriket, og de som var under ham, måtte adlyde hans røst. Hans ord var på en makt full av makt. Hvis de var ulydige, ville det få følger. Han overførte på en måte dette til Jesus uten at han sa det med ord: Også når du sier noe, må det skje. Det avslører hans store tillit til Jesus og hans makt.
Da står det at Jesus undret seg, v. 10. Han hadde visst aldri opplevd det, og nå taler han som menneske. I sitt jordiske liv var det nytt. Da sier han noe som viser at høvedsmannen ikke var jøde: Ikke hos noen i Israel har jeg funnet så stor tro. Det var hos dem han burde ha funnet troen. De var Guds utvalgte folk, men sviktet altså på dette punktet.

For hva er tro?
Her ser vi at det er å ta Gud på ordet. Jesus var Guds Sønn. Det er å stole på Ordet, det er sant og vil skje slik det står. Det er ikke alltid slik at det skjer momentant som her. Men det vil skje etter Guds vilje.
Flere steder ser vi at frelsen er knyttet til troen og ikke til moral eller arbeid og gjerninger. Det er troen som frelser. Troen på Jesus. Det ser vi f. eks. i Gal.

Mat. 8, 14-17. 18. s. Treenighet.

Peters svigermor.
Desse versa seier oss at Peter var gift. Elles veit me lite om dei andre i så måte. Truleg var ikkje Paulus gift. Han ynskjer at alle skal vera som han. Her får me ei forteljing om at Peter si vermor var sjuk og vart lækt. Det fortel og om Jesu kraft til å lækja. At han gjorde med slekta til ein av dei næraste, er ein styrkje. Det var ikkje tvil om at ho var sjuk – og at ho seinare var frisk. Ingen kunne seia imot det. Jesus hadde nett lækt ein spedalsk og tenaren til ein høvedsmann. Nå kom dei til Peters sitt hus – der skulle og henda noko,

1. Kva som hende. V. 15.
Då dei kom inn i huset hans, såg dei at vermora hans låg sjuk. Det kan tyda på at dei ikkje visste noko på førehand. Kanskje Peter hadde vore lenge borte og heller ikkje visste det. Nå såg dei det. Ho låg til sengs og hadde feber. Kva gjorde Jesus då? Han handla ulikt når han møtte folk. Det var ikkje eit fast ritual i hans verksemd slik.

Han rørte ved handa hennar. Varsamt. Utan store fakter. Han ville ikkje skræma nokon eller gjera henne noko som ikkje høvde.

2. Fleire sjuke kom. V. 16.
Eit rykte kan vera anten til det gode eller det motsette. Men ryktet har alltid verknad og makt over folk sine tankar. Difor er sladder så stor synd. Du veit aldri kor langt det når. Her derimot verka samtalane folk imellom til det gode. Fleire fekk møta Jesus. Og det var nok ikkje sladder dei dreiv med her, for sladder og baktaling er å setja ut vonde rykte om folk for å skada dei. Somme trur at dei sjølve vert større når dei set andre lågare enn mange andre. Men det er vel nærare sanning å seia at dei sjølve søkk djupare.

Mange kom altså til Jesus. Det er draumen for mang ein misjonær og predikant: Tenk om folk ville koma og høyra! Ofte vert det med draumen. Men nokre gonger lukkast det. Jesus vert den einaste utvegen for folk. Dei kjem til han og ber om nåde.

Her var det sjuke folk som kom. Det var truleg ulike lekamlege sjukdomar, men særleg nokre blir understreka av Matteus: Dei var «forgjorde av vonde ånder». Jesus hadde makt over dei og dreiv dei ut. Slike vonde ånder var ein realitet i Israel og kanskje i vårt folk òg. Om all slags vondt er det sant: Han har makt til å ta det på seg.

3. Oppfylling av profetiar, v. 17.
Matteus har så ei teologisk forklaring på det som hende. Han kjende Skriftene og visste kva Gud hadde sagt i gammal tid ved profetane. Noko av dette vart nå oppfylt. V. 17. Det dei opplevde var rett og slett ei stadfesting av Guds ord til profeten ved Jesu gjerning.

Han siterer nå den kjende profetien hjå Jesaja kap. 53. Og den handlar om langfredag og Jesus død på krossen. Det er ikkje noko mindre. Men Jesus var ennå ikkje komen fram til krossen. Matteus ser det i ettertid når han skriv evangeliet sitt.

Då ser han: Det Jesus gjorde på krossen, omfattar alt. Ikkje noko er sett utafor. Det var synda han døydde for, men også for alle konsekvensane av synda. Alt det vonde og stygge i verda var med. Og det er ikkje tvil om at sjukdom og naud av alle slag er ei fylgje av syndefallet.

Men det er ikkje slik at ein sjukdom er ei fylgje av visse synder hjå den som er sjuk. Det er heilskapen Matteus ser. Synda i Edens hage førte alt vondt med seg. Det er difor me kan sjå at til og med truande menneske vert sjuke. Det er frukta av syndefallet generelt. Og den har me alle del i.

Profetordet lyder: han tok på seg våre plager og bar våre sjukdomar. Jes. 53, 4. Plage og sjukdom er synonyme for frukta av fallet. Alt det bar Jesus på sin lekam og døyde for. Og slik me framleis kjenner synda i oss, opplever me også sjukdom kan koma. Men ingen treng gå fortapt på grunn av dette. Jesus betalte for alt.